Πως αξιολογούμε την κατάσταση ενός γαϊδουριού που συναντάμε!

Δημοσίευση: 06/08/2016

Στο νησί ή στην ενδοχώρα που πήγατε διακοπές, όλο και κάποιο γαϊδουράκι θα συναντήσετε. Καλό είναι να ξέρετε μερικά πράγματα σχετικά με τις συνθήκες ζωής και την κατάσταση που θα έπρεπε να είναι αυτά τα αγαπημένα ζώα.

Ζέστη – ήλιος – σκιά: Ο γάιδαρος είναι ζώο της ερήμου και αντέχει τη ζέστη, αλλά πρέπει να έχει δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε σκιά και ήλιο. Μπορεί κάποιες στιγμές να του αρέσει να λιάζεται, αλλά μετά αποζητάει μια σκιά να προστατευτεί. Όχι δεμένα στον ήλιο χωρίς δυνατότητα προστασίας λοιπόν τα γαϊδουράκια.

Νερό: Η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα. Ο κανόνας του καλού στάβλου λέει ότι τα γαϊδουράκια πρέπει να έχουν διαρκώς πρόσβαση σε καθαρό νερό. Τα εργαζόμενα ζώα επίσης πρέπει να ποτίζονται συστηματικά σε διαλείμματα της εργασίας τους. Όμως συχνά στην επαρχία τα γαϊδουράκια δένονται σε μακρυνά χωράφια για να βοσκήσουν, οπότε τους πηγαίνουν νερό νωρίς το πρωί και το βραδάκι που δεν κάνει πολλή ζέστη. Αυτό απαιτεί έλεγχο του ζώου και του ιδιοκτήτη.

Φαγητό: Τα ιπποειδή καλό είναι να έχουν πρόσβαση σε χόρτο χαμηλής θρεπτικής αξίας όλη τη μέρα. Το απλό χόρτο του χωραφιού όσο ξερό κι αν φαίνεται τώρα το καλοκαίρι, είναι μια χαρά τροφή για ένα γαϊδουράκι που δεν εργάζεται*. Αντίθετα οι πρασινάδες, τα φρούτα κι οι καρποί πρέπει να δίνονται με μέτρο. Επίσης όποια αλλαγή στη διατροφή πρέπει να γίνεται σταδιακά. Που σημαίνει: Οχι με τους κουβάδες οι καρπουζόφλουδες στο γαϊδουράκι που βόσκει στο απέναντι χωράφι. Όχι ψωμιά, μπισκότα, καραμέλες. Ούτε του πετάμε όλα τα κλαδεμένα από τις αμυγδαλιές επειδή πιάνουν χώρο. Τα γαϊδουράκια δεν είναι χλοοκοπτικά.
*Τα εργαζόμενα γαΪδουράκια πρέπει να παίρνουν επι πλέον θερμίδες, ανάλογα με την ενέργεια που ξοδεύουν.

Αδύνατο, κανονικό ή παχύ; Περιγράφουμε τρεις διαφορετικές σωματικές καταστάσεις σε γαϊδουράκια.

Πολύ αδύνατο: Τα κόκκαλα της λεκάνης, των γλουτών, της πλάτης και του σβέρκου πετάνε αισθητά και τα πλευρά του φαίνονται με το μάτι. Ο λαιμός είναι αδύνατος και τα καπούλια βουλιάζουν προς τα μέσα σχηματίζοντας λακούβες.Κανονικό: Τα κόκκαλα της λεκάνης και του σβέρκου διακρίνονται χωρίς να πετάνε, τα πλευρά δεν φαίνονται αλλά μπορούν να ψηλαφηθούν εύκολα, τα καπούλια έχουν τριγωνική όψη αλλά με καμπύλες, η ραχοκοκκαλιά δεν προεξέχει, το σώμα δείχνει δεμένο και σφριγηλό και ο λαιμός του είναι γεμάτος. Χοντρό: Το ζώο μοιάζει ..φουσκωμένο, κανένα κόκκαλο δεν διακρίνεται, στα πλευρά και στα καπούλια σχηματίζονται μαξιλαράκια , ο λαιμός έχει σαμαράκι λίπους που κρεμάει. (Προσοχή: Δεν αναφερόμαστε στην κοιλιά, γιατί είναι το μοναδικό σημείο που μπορεί να παραπλανήσει. Μια μεγάλη κοιλιά μπορεί να οφείλεται στο πολύ φαϊ αλλά πολλές φορές είναι αποτέλεσμα ενδοπαράσιτων. Προέχει να ελέγξουμε τα υπόλοιπα σημεία του σώματος).

Οπλές: Συχνά βλέπουμε οπλές παραμελημένες, μακρυές, που αναγάζουν το ζώο να πατάει στραβά ή να κουτσαίνει. Η σωστή φροντίδα των οπλών είναι πολύ σημαντική για την ευζωία όλων των ιπποειδών. Το κόψιμο της οπλής όταν μεγαλώνει λέγεται εξονυχισμός κι έχει λειτουργικό και ορθοπεδικό ρόλο.Τα εργαζόμενα γαϊδουράκια που κουβαλάνε βάρος, μπορεί να χρειάζονται επί πλέον και πέταλα για την προστασία των οπλών τους. Η αδιαφορία γι αυτή τη φροντίδα αποτελεί παθητική κακοποίηση και εκτός από πόνο μπορεί να προκλέσει μόνιμη αναπηρία που δυστυχώς είναι μοιραία γι αυτά τα ζώα.

Εργασία και εξοπλισμός .
α) Τα εργαζόμενα γαϊδουράκια πρέπει να έχουν ωράριο με διαλείμματα για φαγητό και νερό και χώρους με σκιά για να ξεκουραστούν.
β) Ο εξοπλισμός των εργαζόμενων γαϊδουριών πρέπει να τους ταιριάζει και να είναι σωστά φορεμένος. Ένα παράταιρο σαμάρι, μια σέλα χωρίς σωστή εφαρμογή, λουριά σφιχτά δεμένα ή ακατάλληλα, μπορούν να προκαλέσουν πόνο, πληγές και εσωτερικούς τραυματισμούς. Εκτός από τις φανερές εκδορές, η δυσφορία στη συμπεριφορά του ζώου μπορεί να μαρτυράει ακατάλληλο ή λάθος τοποθετημένο εξοπλισμό. Όταν η εργασία τελειώνει ο εξοπλισμός πρέπει να αφαιρείται και το ζώο να σκουπίζεται από τον ιδρώτα. Ακόμα και το καπίστρι καλό είναι να βγαίνει από το κεφάλι και το ζώο να μένει ελεύθερο σε προστατευμένο χωράφι.

Πόσο βάρος να κουβαλάνε; Τα γαϊδουράκια δεν είναι σούπερ ήρωες. Υπομένουν και προσπαθούν το καλύτερο για εμάς ..όμως το ανώτατο επιτρεπτό βάρος για να μην παθαίνουν ζημιά είναι το 25% του βάρους τους. Αν υπολογίσουμε ότι ένα μέσο γαϊδούρι ζυγίζει περίπου 200kg, το βάρος αυτό δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 50kg. Προϋπόθεση επίσης είναι το ζώο να είναι υγιές κι ενήλικο (όχι κάτω των 4 ούτε άνω των 30 ετών).

Παστούρα ή Μπαστούρωμα: Παλιά μέθοδος που χρησιμοποιείται ακόμα στην ύπαιθρο σε άλογα, γαϊδούρια, κατσίκια και πρόβατα προκειμένου να μην φεύγουν από το χωράφι. Δένουν με σχοινί ή αλυσίδα μπροστινό με πίσω πόδι. Αποτέλεσμα, το ζώο πηγαίνει κούτσα κούτσα και δεν μπορεί να απομακρυνθεί. Μόνο που η μέθοδος προκαλεί αναπηρίες και έχει απαγορευτεί από τον τελευταίο νόμο περί προστασίας των ζώων. Φυσικά το ζητούμενο είναι να βάλουν οι ιδιοκτήτες σωστές περιφράξεις που επιτρέπουν τη βοσκή και την ελευθερία κίνησης κι όχι να κλειδωθούν τα ζώα σε μικροσκοπικές αυλές, ούτε να περνάνε τη ζωή τους δεμένα στο χωράφι.

Μύγες: Οι μύγες είναι μεγάλος μπελάς για τα γαϊδουράκια. Μπορούν να ανοίξουν πληγές από τα τσιμπήματα στα πόδια ή να μαζεύονται δεκάδες πάνω στην υγρασία των ματιών. Εκτός από σκευάσματα εντομοαπωθητικά για το σώμα, υπάρχουν ειδικά κρόσσια και μάσκες για το πρόσωπο που κρατάνε τις μύγες μακρυά από τα μάτια. Επίσης είναι σημαντικό ο χώρος που βρίσκονται τα ζώα να καθαρίζεται από κοπριές ή οτιδήποτε έλκει μύγες.

Τρίχωμα που μαδάει: Στο τέλος της άνοιξης το χειμωνιάτικο τρίχωμα των γαϊδουριών αρχίζει να πέφτει, για να αντικατασταθεί από το κοντό και γυαλιστερό καλοκαιρινό τους τρίχωμα Συχνά η ενδιάμεση κατάσταση, με τη γούνα τόπους τόπους μαδημένη, κρατάει έως και δυο μήνες και δίνει την εντύπωση ότι το ζώο είναι ταλαιπωρημένο. Λίγη βοήθεια με καλό βούρτσισμα αλλάζει αμέσως αυτή την εικόνα.